PROGRAMMA
Naast optredens van zangeres Laurika Rauch, zanger Gert Vlok Nel, actrice Sandra Prinsloo, dichteres Antjie Krog en schrijfster Zelda la Grange (twintig jaar lang de rechterhand van Nelson Mandela) ontvangt het festival ook Die Wasgoedlyn, met onder andere: Churchil Naudé, Riku Lätti en Jolyn Phillips. Die Wasgoedlyn is een sprankelend collectief van singer songwriters, rappers, schrijvers en dichters. Geestverwanten uit Nederland en België (Vlaanderen) zoals Joep Pelt, Klaas Delrue, Lieke Joosen, Hannelore Bedert en Stefan Dixon tonen hun muzikale verwantschap met het Afrikaans en de optredende artiesten. Tijdens het festival zijn sommige optredens meerdere keren te zien zodat het publiek de kans krijgt om zoveel mogelijk te genieten van de Afrikaanse kunst en cultuur.
Verder De Taalunie organiseert op zondagmiddag een debat over meertaligheid in Zuid-Afrika, Nederland en België. Het vermaarde internationale veilinghuis Strauss & Co is aanwezig om werken te taxeren en informatie te geven van en over Zuid-Afrikaanse kunstenaars. Actuele Zuid-Afrikaanse speelfilms en documentaires zijn te zien in de filmzaal. Het festival serveert op zaterdag de karakteristieke Indiase curries en op zondag een traditionele braai. Een markt met Zuid-Afrikaanse producten maakt het Festival voor het Afrikaans compleet.
Zaterdag 22 september 2018
Interview: Zelda la Grange
Ondanks het feit dat Zelda la Grange (1970) als jonge, blanke vrouw de apartheid had ondersteund koos Nelson Mandela haar als vertrouweling. Ruim twintig jaar was La Grange zijn rechterhand. In 2014 schreef zij haar herinneringen op in het boek Goedemorgen, meneer Mandela. Tijdens het Festival voor het Afrikaans wordt zij door journalist Bart Luirink geïnterviewd in het kader van het evenementenprogramma Mandela100.
ZA 22 SEP | grote zaal | 15.15 U
Za 22 sep | Signeersessie | stand zuid-afrikahuis | 16.00u
Riku Lätti
Riku Lätti is een Zuid-Afrikaanse zanger en liedjesschrijver en oprichter van Die Wasgoedlyn. In eigen land werkte Lätti samen met een groot aantal belangrijke artiesten, zoals Laurika Rauch, David Kramer en Anton Goosen. In 2005 en 2006 toerde hij door Nederland en Vlaanderen, waar hij onder meer samenwerkte met Stef Bos. Ook lanceerde hij zijn eerste Benelux-album, Akoesties. Lätti schreef de soundtrack voor Zuid-Afrikaanse tv-series als Hopeville (in Montreux bekroond met een Zilveren Roos). Ook maakte hij de filmmuziek voor onder andere Die Wonderlike Avonture van Hanna Hoekom en Abraham. Op zaterdagmiddag zal Lätti samen met het koor The Elzabad Voices liedjes uit Abraham ten gehore brengen. Daarnaast is hij het muzikale meesterbrein achter de Grote Wasgoedlyn-finale op zondagavond.
Za 22 sep | met Jackie Lätti en koor | GROTE ZAAL | 17.45u
ZO 23 SEP | WASGOEDLYN-FINALE | grote zaal | 20.00U
Stefan Dixon
Stefan Dixon is een Zuid-Afrikaanse singer songwriter die op dit moment in Brussel woont. De liefde bracht hem naar België. In Zuid-Afrika speelde Dixon op vrijwel alle grote festivals en daar bracht hij ook zijn eerste cd uit op het Universal-label. Drie jaar geleden stal hij de harten van het Belgische volk met zijn Zuid-Afrikaanse bewerking van Mia, het legendarische nummer van de inmiddels overleden Luc de Vos van Gorki. In 2018 had hij een hit met Vir Nou, Voor Nu, dat hij samen met Klaas Delrue van de populaire Vlaamse band Yevgueni opnam.
Za 22 sep | met Hannelore Bedert | grote zaal | 20.00u
ZO 23 SEP | WASGOEDLYN-FINALE | grote zaal | 20.00U
Churchil Naudé
Zijn album Kroeskop vol geraas uit 2015 oogstte veel succes in Zuid-Afrika. Kletsrymer (rapper) Churchill Naudé liet op de CD twee kanten zien. De subtitel van het album was Veldmuis / Stadsmuis. Veldmuis vertegenwoordigt het akoestische repertoire terwijl Stadsmuis zich richt op hiphop en elektronische urban. Naudé loopt in zijn poëtische teksten niet weg voor de belangrijke sociale misstanden in de Zuid-Afrikaanse samenleving.
Za 22 sep | met Joep Pelt | grote zaal | 20.30u
Zo 23 sep | met Jolyn Phillips en Antjie Krog | grote zaal | 15.00u
Zo 23 sep | Wasgoedlyn Finale | grote zaal | 20.00u
Joep Pelt
De Nederlander Joep Pelt is een echte ‘gitaar globetrotter’. Zijn thuis is de hele wereld en hij is continu op zoek naar ingrediënten maar ook naar de muzikale overeenkomsten voor zijn werk. Bekend is Pelt door zijn werk voor de Limburgse band Carboon en zijn samenwerking met Lobi Traoré. Voor zijn programma Soweto Soul werkte Pelt samen met muzikanten uit alle hoeken van Zuid-Afrika’s muzikale landschap. Zijn eclectische gitaarspel met invloeden uit de modderige oevers van de Mississippi en de Niger, is daarbij het ideale smeermiddel.
Za 22 sep | met Churchil Naudé | grote zaal | 20.30u
Zo 23 sep | Wasgoedlyn Finale, | grote zaal | 20.00u
Gert Vlok Nel
Eén van de bekendste Afrikaanse singer songwriters is Gert Vlok Nel (1963). De melancholische dichter en zanger werd in Nederland bekend door de documentaire Beautiful in Beaufort Wes van Walter Stokman. Als geen ander weet de voormalige barman en bewaker het troosteloze en geïsoleerde binnenland van Zuid-Afrika te treffen. In 1993 ontving hij voor zijn bundel Om te lewe is onnatuurlik de Ingrid Jonker-prijs.
Za 22 sep | grote zaal | 14.15u
Za 22 sep | Signeersessie | stand zuid-afrikahuis | 15.00u
Zo 23 sep | Wasgoedlyn-Finale | grote zaal | 20.00u-
Sandra Prinsloo: Moedertaal
Sandra Prinsloo (1947) is het icoon in Zuid-Afrika in de wereld van film en theater. Internationaal beroemd werd zij met haar rol als Kate Thompson in de film The Gods Must Be Crazy uit 1980. Zij was te zien in meer dan honderd producties en ook regisseert Prinsloo de laatste jaren tal van producties. Haar rol in Freule Julie in 1985 zorgde voor veel ophef omdat zij als eerste blanke Zuid-Afrikaanse actrice een liefdesscène speelde met de zwarte acteur John Kani. Prinsloo werd ernstig bedreigd en de voorstellingen werden verstoord door bommeldingen. Uit handen van president Jacob Zuma ontving zij de prestigieuze Order of Ikhamanga. Tijdens het Festival voor het Afrikaans speelt Prinsloo haar veel bejubelde solovoorstelling Moedertaal, een indrukwekkende poëtische productie over ouder worden en terugkijken. Let op: Moedertaal wordt opgevoerd in de Rode Zaal. Het aantal zitplaatsen in deze zaal is beperkt. Zorg dus dat je op tijd aanwezig bent!
Za 22 sep | moedertaal | rode Zaal | 16.15u
Zo 23 sep | gesprek over meer-taligheid | steegzaal | 14.00 u
Zo 23 sep | moedertaal | rode Zaal | 16.30u
Jackie Lätti
Jackie Lätti is de ‘moeder’ van Die Wasgoedlyn, die alle artiesten met haar zwoele zang begeleidt. Jackie volgde een dramaopleiding aan de Universiteit Stellenbosch. Zij is actrice, schrijfster en verhalenverteller. Jackie is de stem van Wasgoedlyn Radio en coproducent van de televisieserie over Die Wasgoedlyn.
Za 22 sep | met Riku Lätti en koor | grote zaal |17.45u
Zo 23 sep | Wasgoedlyn-Finale | grote zaal | 20.00u
Hannelore Bedert
In 2007 studeerde singer songwriter Hannelore Bedert aan het Belgische Herman Teirlinck Instituut af bij de afdeling Kleinkunst. Aanvankelijk zong zij in de Engelstalige band Rheen. Maar sinds haar solo-cd Wat als uit 2008 zingt zij in het Nederlands. De opvolger, het album Uitgewist, werd met superlatieven overladen: ‘bloedeerlijk’, ’zonder franje’ en ‘gênante herkenbaarheid’, schreef de pers naar aanleiding van het werk van Bedert.
Za 22 sep | met Stefan Dixon | grote zaal | 20.00u
Zo 23 sep | Wasgoedlyn-Finale | grote zaal | 20.00u
Laurika Rauch
Laurika Rauch (1950) studeerde in jaren ’70 drama aan de Universiteit van Stellenbosch. In die tijd begon zij haar zangcarrière met o.a. repertoire uit het oeuvre van Jacques Brel en ook zette Rauch de gedichten van Ingrid Jonker op muziek. De doorbraak van Laurika Rauch was in 1979 met Kinders van die Wind. Met deze hit werd zij het boegbeeld van het moderne Afrikaanse lied. Veel (inter)nationale optredens en cd-opnames volgden met songs van o.a. haar echtgenoot Christopher Torr. In 2016 werd Rauch voor haar werk bekroond met de prestigieuze Order of Ikhamanga. Laurika Rauch komt naar Nederland met gitarist Loki Rothman.
Za 22 sep | grote zaal | 21.00u
Zo 23 sep | grote zaal | 14.00u
Film: Ellen (Ellen Pakkies Storie)
Het waargebeurde verhaal van Ellen Pakkies, een bruine Zuid-Afrikaanse vrouw die haar volwassen zoon Abie vermoordde in Lavender Hill op de Kaapse Vlakte, een wijk in Kaapstad met veel armoede en criminaliteit. De film van Daryne Joshua uit 2018 begint bij de moord en vertelt, parallel aan de ontwikkelingen erna, hoe de moeder tot haar daad kwam. Als tiener ontspoorde Abie nadat hij erachter kwam dat hij het resultaat was van een verkrachting. In zijn frustratie grijpt hij naar het gemakkelijk verkrijgbare crystal meth.
Za 22 sep | steegzaal | 15.00u
Indiase curries
Indiase curries: ook dié maken deel uit van de echt Zuid-Afrikaanse keuken! Op zaterdagavond serveert Devi Meijer van Savannah Event Catering kip-, rundvlees- en groentecurries met rijst of roti, bunnychows, samoosa’s, een ham-en-preiquiche en pepermunttaart. Een maaltijd kost €15,- (excl. drankje). Bestel hier je kaarten voor de currymaaltijd op zaterdagavond!
Za 22 sep | Tuinzaal | 17.45u
The Elzabad Voices
Op zaterdagmiddag zal het Surinaamse gospelkoor The Elzabad Voices samen met Riku en Jackie Lätti liedjes zingen uit Abraham, de laatste film van de legendarische Zuid-Afrikaanse regisseur Jans Rautenbach. Voor deze unieke samenwerking met Riku Lätti, die de filmmuziek voor Abraham heeft geschreven, hebben The Elzabad Voices gekozen voor een eigen benadering. Wat betekent de muziek voor hen? En hoe ervaren zij het om in het Afrikaans te zingen, een taal van ver weg en tegelijk zo dichtbij?
ZA 22 SEP | MET RIKU EN JACKIE LÄTTI | grote zaal | 17.45U
Documentaire: Awaiting Water
- gevolgd door een Q&A met de makers
Za 22 sep | steegzaal | 17.30U
Zondag 23 september 2018
Gesprek over meertaligheid
Zuid-Afrika heeft elf officiële talen. Het Afrikaans is de derde grootste taal van het land, ná Zoeloe en Xhosa en vóór het Engels. Veel Zuid-Afrikanen met een andere moedertaal hebben het Afrikaans als tweede of derde taal en de taal dient dan ook vaak als verbinding tussen sprekers van verschillende taalgroepen. Hoe werkt meertaligheid in Zuid-Afrika in de praktijk van het dagelijkse leven? En wat kunnen we hier in Nederland van leren? Verschillende deelnemers aan het festival gaan met deskundigen en met het publiek in gesprek over hun ervaringen. Dit debat wordt mede mogelijk gemaakt door de Taalunie.
Zo 23 sep | steegzaal | 14.00u
Documentaire: Fonteine in die Dorsland
In de documentaire Fonteine in die Dorland reist de jonge programmamaker Anina Peens af naar de verste uithoeken van Zuid-Afrika, op zoek naar onbekende of vergeten Afrikaanstalige gemeenschappen. Het Afrikaans heeft aan de Kaap vorm gekregen ten tijde van de Nederlandse kolonialisering van Zuid-Afrika. Het Afrikaans is ontstaan as vermenging van Nederlands en het Maleis dat door de zogenaamde Maleise slaven gesproken werd. Het is echter belangrijk om ook erkenning te geven aan de bijdrage die de moslims uit die tijd aan de groei van het Afrikaans geleverd hebben. Toen de Afrikaners het Afrikaans later als landstaal erkenden en de taal standaardiseerden, werden de bruine Afrikaanssprekenden buitengesloten. En toen de Afrikaners in 1948 aan het bewind kwamen, werd het Afrikaans de taal van de apartheidsregering. In het huidige politieke klimaat is het Afrikaans bezig om steeds meer terrein te verliezen. Jongeren willen geen Afrikaans meer spreken en noemen het de taal van de onderdrukker. We reizen af naar de verste uithoeken van Zuid-Afrika om de bruinmense te zoeken die onder de apartheid zijn opgegroeid, om te horen hoe zij vandaag over het Afrikaans denken. In deze dorre en afgelegen gebieden, waar stedelingen weinig komen, borrelt het Afrikaans op in rijke vormen en kleuren, als fonteinen uit de aarde die leven geven aan een van Zuid-Afrika’s echt-inheemse en mooiste talen.
Zondag 23 sep | steegzaal | 15.00 u
Antjie Krog
In 1970 debuteerde Antjiie Krog (1952) met haar dichtbundel Dogter van Jefta. Inmiddels is zij uitgegroeid tot één van belangrijkste dichters van Zuid-Afrika. Persoonlijk, zintuiglijk en engagement zijn haar handelsmerken. Haar ontroerende werk is veelvuldig bekroond met onder andere de Hertzog-prijs, de Alan Paton Award en de Gouden Ganzenveer. Haar dichterschap behandelt thema’s als moederschap, ouder worden, verbondenheid, maar ook de worsteling met de ongelijkheid en racisme in Zuid-Afrika. Naast poëzie schrijft zij ook toneel en non-fictie. In De kleur van je hart doet Krog als journalist verslag van het optreden van de Waarheids- en Verzoeningscommissie vanaf 1995.
Zo 23 sep | met Churchil Naudé en Jolyn Philips | grote zaal | 15.00 u
Jolyn Phillips
Jolyn Phillips debuteerde in 2016 met de Engelstalige verhalenbundel Tjieng Tjang Tjerries and other stories, die zich afspeelt aan de Zuid-Afrikaanse zuidkust, in Gansbaai, waar Phillips is opgegroeid. In 2017 volgde de dichtbundel Radbraak, die door een collega-dichter werd beschreven als ’n klein aardbewing van ’n bundel’. Phillips werkt momenteel aan haar proefschrift bij de Universiteit van Wes-Kaapland. Zij treedt ook op als zangeres en spoken words artist.
Zo 23 sep | met Churchil Naudé en Antjie Krog | grote zaal | 15.00u
Zo 23 sep | Wasgoedlyn-Finale | grote zaal | 20.00u
Slotbraai
Op de laatste avond van het Festival voor het Afrikaans verzorgt André Koning, de Boereworskoning, een Zuid-Afrikaanse braai zoals alleen hij dat kan. Met zelfgemaakte boerewors, lamstjops, twee verschillende salades, Mrs Ball’s en brood. Dit alles voor slechts €15,-. Koop hier je kaart voor de braai.
Zo 23 sep | Tuinzaal | 17.45u
Film: Die Rebellie van Lafras Verwey
Lafras Verwey werkt al 30 jaar als ambtenaar. Hij is een dromer. Hij houdt van een wereld zonder misdaad, corruptie en onrecht en verzet zich tegen verandering en vernieuwing. Hij bereidt zich voor op de grote opstand. Maar dan verschijnt Petra, een bruine vrouw die Lafras om hulp vraagt als ze geen geld heeft voor transport. Het duurt niet lang voordat er een speciale vriendschap tussen haar en Lafras ontstaat. Deze film is uit 2017 en geregisseerd door Simon Barnard en Katinka Heyns.
Zo 23 sep | steegzaal | 17.00u
Lezing: Strauss & Co
Experts van het vermaarde internationale veilinghuis Strauss & Co geven een lezing over Zuid-Afrikaanse schilderkunst van de afgelopen 200 jaar.
Het publiek wordt ook uitgenodigd om Zuid-Afrikaanse kunstwerken mee te nemen naar de Brakke Grond om deze te laten taxeren. Een Zuid-Afrikaanse Tussen Kunst & Kitsch, zeg maar. Voor veilige opslag tijdens het festival wordt gezorgd.
ZA 22 sep | steegzaal | 14.00u
Zo 23 sep | steegzaal | 16.00u
Za 23 en zo 23 sep | Taxaties | stand strauss & co | doorlopend
Krotoa - Eva van de Kaap
Van alle Afrikaanse landen heeft Nederland met Zuid-Afrika de meest speciale band. Komt dit door de van oorsprong Nederlandse boeren die als immigranten het land koloniseerden? Het Afrikaans dat voor meer dan 90 procent met onze taal overeenkomt? Komt het door ons geloof in Mandela en de strijd tegen apartheid? Of ligt het zaad van deze band in de historische ontmoeting van Jan van Riebeeck met een jong Khoi-meisje, één van de oorspronkelijke bewoners van de Kaap? Meer dan tweehonderd aantekeningen over haar in van Riebeecks VOC journaals vormen de basis van de voorstelling Krotoa – Eva van de Kaap door het Volksoperahuis i.s.m. Artscape Cape Town.
tekst: Sylvia Vollenhoven | regie: Basil Appollis | spel: Kees Scholten, Bianca Flanders | composities: Frazer Barry & Jef Hofmeister | Uitvoerend muzikanten: Frazer Barry, Jef Hofmeister, Walther Muringen | licht: Gé Wegman| decor: Robert van der Hoop, Bas Peeters
Zuid-Afrika 2018. Een acteur en actrice ontmoeten elkaar op een filmset. Hij speelt Van Riebeeck, de VOC-koopman die in 1652 de Europese kolonie stichtte op Kaap de Goede Hoop. Zij speelt Krotoa, een Kaaps meisje dat vertaalde tussen de Nederlanders en haar eigen volk. Hoe verhouden de acteurs zich tot het verhaal dat ze gaan vertellen? Tot de ontmoeting tussen Krotoa en Van Riebeeck, het vleesgeworden koloniale drama? Een muziektheatervoorstelling als eerbetoon aan een gedeelde geschiedenis. De muziektheatervoorstelling Krotoa – Eva van de Kaap is een regelrechte fusion: een meertalig, van perspectief wisselend, intercultureel, en bovenal muzikaal eerbetoon aan een gedeelde geschiedenis. Westerse harmonieën en akkoordenreeksen ontmoeten Afrikaanse ritmes, rymklets en riel. De productie gaat op 11 oktober in het Bijlmerparktheater in première. Tijdens het Festival voor het Afrikaans geeft de Nederlands/Zuid-Afrikaanse cast alvast een muzikaal voorproefje.
Zo 23 sep | grote zaal | 15.45u
Die Wasgoedlyn
Die Wasgoedlyn is in Zuid-Afrika een spraakmakend collectief van de beste singer songwriters, rappers, schrijvers en dichters uit onder meer de townships. Zanger en liedjesschrijver Riku Lätti begon Die Wasgoedlyn als een informele bijeenkomst van artiesten die in hun eigen omgeving optreden. Lätti nam deze bijeenkomsten op met zijn mobiele studio, waarbij de sfeer van authenticiteit behouden bleef. Die Wasgoedlyn wordt vooral gezien als de spreekbuis van de bruine niet-gefortuneerde Zuid-Afrikaan. Het collectief produceert opmerkelijke concerten en veelbeluisterde radio- en televisieprogramma’s waarin humor niet wordt geschuwd. Hun optredens zijn een mix van folk, rap, pop en traditionele Afrikaanse muziek. Die Wasgoedlyn wordt gerepresenteerd door Gert Vlok Nel, Frazer Barry, Deniel Barry, Churchil Naudé, Jolyn Phillips, Riku Lätti en Jackie Lätti. Zij maken een spectaculaire finale samen met hun Nederlands/Belgische collega’s zoals: Joep Pelt, Klaas Delrue, Lieke Joosen en Hannelore Bedert
Zo 23 sep | Wasgoedlyn-Finale | grote zaal | 20.00u
Blokkenschema
